Το παιχνίδι είναι η ζωή του παιδιού, η καθημερινή του ανάγκη από τη στιγμή της γέννησης του. Αποτελεί το πρώτο στάδιο μάθησης και δημιουργικής απασχόλησης. Το να παίζετε με το παιδί σας δεν είναι μόνο διασκεδαστικό, είναι ένας από τους πιο σημαντικούς τρόπους να ενισχύσετε την ανάπτυξή τους. Το παιδί μεγαλώνει μέσα από το παιχνίδι, εξερευνά το σώμα του, αναπτύσσει καινούργιες ικανότητες, αποκτά εμπειρίες, καλλιεργεί την παρατηρητικότητα, τη μνήμη και τη φαντασία του. Το παιχνίδι, επίσης, συμβάλλει στην ανάπτυξη ικανοτήτων όπως η μυϊκή δύναμη, η ισορροπία και ο συντονισμός των κινήσεων.
Οι παιδιατρικοί φυσικοθεραπευτές βοηθούν τις οικογένειες με την κινητική ανάπτυξη του παιδιού τους και την ικανότητά του να συμμετέχει σε κατάλληλες για την ηλικία του δραστηριότητες. Κάτι που ξεχωρίζει τον παιδιατρικό φυσικοθεραπευτή είναι η μεγάλη αγάπη του για τα παιδιά και η ανάγκη του να βρίσκει τρόπους να κάνει ευχάριστη τη θεραπευτική συνεδρία και να δίνει την ευκαιρία στο παιδί να συμμετέχει με το δικό του τρόπο. Κάτι τέτοιο επιτυγχάνεται μέσω του παιχνιδιού.
Η ενσωμάτωση του παιχνιδιού στη θεραπεία έχει πολλά οφέλη και μπορεί να συμβάλλει:
- στη δημιουργία ενός ευχάριστου περιβάλλοντος,
- στην ανάπτυξη συγκεκριμένων αδρών δεξιοτήτων,
- στην παροχή κατάλληλων ερεθισμάτων για φυσιολογικά πρότυπα κίνησης,
- στην παρακίνηση του παιδιού για συμμετοχή στην κινητική δραστηριότητα,
- ως αντιπερισπασμός από μια πιθανά δυσάρεστη άσκηση
Για πολλά παιδιά όμως με κινητικές δυσκολίες, πολλά από τα παιχνίδια που υπάρχουν στην αγορά δεν είναι κατάλληλα για τις ανάγκες τους. Ευτυχώς όμως υπάρχουν αρκετά παιχνίδια που μπορούν να χρησιμοποιηθούν με δημιουργικό τρόπο για τα παιδιά αυτά. Θεραπευτές και γονείς πρέπει να ψάχνουν κάποια κύρια χαρακτηριστικά στα παιχνίδια (ειδικά για παιδιά με μυϊκά προβλήματα). Αυτά είναι τα εξής:
- Πρέπει να είναι ελαφριά, γιατί είναι τα πιο πιθανά να ζητηθούν από το παιδί
- εύκολα στη χρήση, δηλαδή να ενεργοποιούνται με ένα απλό άγγιγμα για να μην αποθαρρύνεται το παιδί
- να έχουν μια σχέση δράσης-αντίδρασης που προσφέρει στο παιδί θετική ενίσχυση όταν χρησιμοποιηθούν
- να προσφέρονται για επαναληπτική χρήση προκειμένου να αυξηθεί ο χρόνος συγκέντρωσης σε συγκεκριμένη κινητική δραστηριότητα
Για να μπορέσει ένας θεραπευτής να διατηρήσει το ενδιαφέρον ενός παιδιού, θα πρέπει να συνυπολογίσει, εκτός από τα προαναφερθέντα, και τα εξατομικευμένα ενδιαφέροντα του κάθε παιδιού και την αναπτυξιακή του ηλικία.
Ενδεικτικά και πιο συγκεκριμένα, στους πρώτους 6 μήνες ζωής, τα πιο κατάλληλα παιχνίδια για τα παιδιά είναι όλα τα μουσικά με απαλό ήχο, τα πάνινα παιχνίδια, παιχνίδια που μπορούν να φτάσουν, να κρατήσουν, να βάλουν στο στόμα τους (λεπτές κουδουνίστρες, μασητικά, ελαφριές μπάλες , πάνινα γυμναστήρια, κλπ). Τους επόμενους μήνες, μέχρι να αρχίσουν να περπατάνε, ενθουσιάζονται με παιχνίδια που μπορούν να ενεργοποιούν μόνα τους, μπάλες που κυνηγάνε μέσω μπουσουλίσματος, μεγάλα αυτοκίνητα, κλπ. Αφού αρχίσουν να περπατάνε τα παιδιά, παιχνίδια που βοηθάνε στην περαιτέρω εκγύμναση των ποδιών είναι μπάλες για να κλωτσάνε, καροτσάκια να σπρώχνουν, αυτοκινητάκια να ανεβαίνουν και να προωθούνται μπροστά με τα πόδια, κλπ.
Όλα τα παραπάνω θα καθοδηγήσουν πιο αποτελεσματικά την επιλογή των παιχνιδιών από τους θεραπευτές. Έτσι, με τα κατάλληλα παιχνίδια, η προσπάθεια που πρέπει να καταβάλλουν τα παιδιά θα είναι τόση όση χρειάζεται για να αναπτυχθεί η περιέργεια, το ενδογενές κίνητρο και τελικά μια καινούργια κινητική συμπεριφορά.
Δεν πρέπει να ξεχνάμε: ΝΑ ΕΙΜΑΣΤΕ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΙ & ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΚΑΝΟΝΕΣ ΣΤΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ